Panama:Bocas del Toro en Guararé

“Jullie zullen onderhand het reizen wel eens beu zijn en zin hebben om weer lekker thuis te zijn”. We horen het een dierbaar familielid door de telefoon zeggen en lezen het in de e-mail van een goede vriend terwijl we op een idyllisch tropisch eiland zitten in de Caribische zee. De palmen ruisen zacht, de oceaan glinstert groen-blauw en een briesje verkoelt de zonnestralen die langs vredige schapenwolken schijnen.
Op zo’n zelfde briesje hebben we gister een heerlijke zeiltocht gemaakt tussen de vele eilanden door die samen de Bocas del Toro archipel vormen. Het leek wel of we in een aquarium zeilden zo helder was het water. Al snorkelend was het helemaal een wondere wereld maar vanaf de catamaran konden we ook duidelijk de kleurrijke koraalriffen en vissen (en zeesterren en pijlstaartroggen) onder ons voorbij zien glijden.
In een baai verscholen tussen mangrove bossen was een hele school dolfijnen met jongen aan het dollen. Nee, we zuchtten wel diep maar dat was vanwege puur geluksgevoel en niet vanwege heimwee.

Ad moest me van het eiland losrukken anders hadden we er nu nog gezeten. Vele partners is dat niet gelukt, getuige het toenemend aantal avonturiers en levensgenieters dat daar is blijven hangen en op allerlei los-vaste manieren in hun levensonderhoud voorzien. Onder andere met figureren voor de laatste James Bond film die daar deels is opgenomen. Ik zag met lede ogen Isla Colón steeds kleiner worden terwijl de speedboot over het water scheerde en ons weer naar het vasteland bracht.
Eenmaal in de auto en rijdend door de dichtbegroeide heuvels en nevelwouden van het westen hervond ik al snel mijn nieuwsgierigheid naar de rest van Panama.
We waren op weg naar Guararé waar jaarlijks het nationale folkloristisch festival, La Mejorana plaatsvindt. Het is een festival waar dansers, muzikanten en zangers hun kunsten meten. Het onaanzienlijke dorp verandert in een gigantisch feestterrein waar mensen uit heel Panama op af komen. Traditionele kleding van allerlei groeperingen wordt met trots gedragen door jong en oud.
Bij feest schijnt een rijkelijke tot roekeloze hoeveelheid drank onontbeerlijk te zijn en ook bij La Mejorana lieten met name de mannelijke bezoekers zich niet onbetuigd. Hun drankkeuze was een stuk minder traditioneel overigens: ze dronken vooral Chivas Regal whisky en Finlandia wodka.
Misschien dat ze zich ondanks hun stoere macho gedrag toch moed moesten indrinken om mee te doen aan de twee traditionele spelen die gehouden worden in de arena: moddervechten en stierenvechten.
Het moddervechten wordt meest door de jongeren gedaan. Het is tamelijk gemoedelijk; er vallen geen klappen. Het gaat er vooral om dat zoveel mogelijk tegenstribbelende jongens en meiden naar een modderpoel worden gedragen en daar van top tot teen bespat worden met modder. Hoe groter de besmeurde groep wordt hoe sneller het sneeuwbal effekt optreedt. Totdat de schone jongeren op zijn en de grijsbruine groep, ondertussen overmoedig geworden door hun aantal, begint aan de jacht op trofee volwassenen. Zo zagen we een TV verslaggever, een plaatselijke politicus en een aantal hofdames van de ‘Reina de la Mejorana’ in de modderpoel gerold worden. Uiteraard tot hilariteit (en opluchting) van de overige omstanders.

Het stierenvechten is ook niet echt wreed. Ik zal niet zeggen dat de stieren een hele fijne middag hebben, maar ze komen met de schrik vrij. De stieren zijn vantevoren niet gepijnigd om hun woede aan te wakkeren zoals ze dat in Spanje wel doen. De mannen die met ze willen ‘vechten’ moeten dat met hun blote handen doen. Ze mogen proberen er rakelings langs te hollen, erop te gaan zitten, ze bij de horens te vatten of ze voor het rode lapje te houden maar messen of speren komen er niet aan te pas. Soms is er één stier in de ring en soms meerdere tegelijk. Sommige stieren laten zich makkelijk provoceren en gaan het gevecht aan en sommige worden na een paar minuten uit de ring gelaten omdat ze niks anders doen dan verbijsterd om zich heen kijken. Wat we het meest opmerkelijk vonden was dat zelfs zo’n suffig aandoende stier in staat is meer dan duizend mensen (ja, inclusief ons) voldoende angst aan te jagen om behoedzaam te zijn. Degenen die onder dit alles onverstoorbaar bleven waren de twee cowboys die de stieren uit de ring begeleidden. Ze traden gereserveerd op en leken de stieren met respect te behandelen. Pas als een stier echt geen afscheid wilde nemen van zijn ‘moment of fame’, gooiden ze trefzeker een lasso om zijn hals om hem van het ‘podium’ af te trekken.

Naarmate de avond vorderde kwam er van steeds meer kanten muziek die steeds harder gezet/gespeeld werd om het volume van de buren maar te overstemmen. Bij veel mannen zag je dat de drank zijn tol eiste en het decorumverlies toesloeg: het leek wel of er een collectieve schaamluisplaag heerste. Dat ze ons daarna vriendschappelijk een hand wilden geven vonden we minder feestelijk. Het was mooi geweest voor vandaag besloten we. Dat ‘bedtijd’ voor velen pas tegen de ochtend aangebroken was begrepen we omdat het muziekgeweld zich dwars door de oordopjes heen vermengde met onze dromen.


Meer foto’s op http://wereldreis2010.phanfare.com