zaterdag 9 oktober 2010

Panama: Comarca Kuna Yala


Het vaste land en de 378 eilandjes voor de kust van Comarca Kuna Yala valt onder het zelfbestuur van de Kuna, een Indianen stam die zich door de geschiedenis heen met alle kracht verzet heeft tegen overheersing. Het is een ongerept gebied want zelf houden ze vast aan hun wijze van leven die in harmonie is met de natuur. Ontbossing, projektontwikkeling, speedboten en zelfs duiken met zuurstofflessen, het is er allemaal verboden.
Inmiddels is er wel op één van de eilanden electriciteit en er zijn landingsbanen voor kleine vliegtuigjes. De eilanden archipel werd door de Spanjaarden San Blas genoemd en de eilandjes die het verst weg liggen van de kust heten Cayos Holandeses. Daar wilden we naar toe dus huurden we een zeiljacht met Kuna schipper.

De meeste eilanden zijn onbewoond en hier en daar woont er één gezin. Ze verdienen de kost met het verkopen van kreeft, vis en kokosnoten. Ze vervoeren die per uitgeholde boomstam waar ze mee zeilen en kanoën. De vrouwen borduren ‘molas’, rijgen kralenkettinkjes en vlechten manden voor de verkoop op markten.
Hoewel ze door antropologen worden beschouwd als een stam die nog als een van de weinigen heel puur leeft volgens ouden gewoonten, krijgen ze onbedoeld toch te maken met de uitwassen van het moderne leven. De 20e en 21e eeuw is ze letterlijk aan komen waaien. Dat komt omdat de drugsroute vanaf Colombia over zee langs de eilanden gaat. Als de drugskoeriers in de gaten krijgen dat ze achtervolgd worden door de schepen of vliegtuigen van de Amerikaanse politie, dumpen ze de cocaïne in zee. Als de wind ‘gunstig’ staat spoelt het aan op de stranden van San Blas en de Kuna hoeven het alleen maar op te rapen en te verkopen ($2000 per kilo). Dat is nog eens lucratief strandjutten.

Het woord ‘traditioneel’ associëren wij makkelijk met enkelvoudige gezinswaarden maar dat geldt niet voor de Kuna. Relaties zijn nogal los, scheidingen komen veel voor en een opvallend hoog percentage is overduidelijk homo of travestiet (inclusief de kleuter’juf’). Wat we grappig vonden is dat Kuna vrouwen bijna allemaal traditionele kleding dragen maar dat de travestieten een voorkeur hebben voor moderne vrouwenkleding.


Het leven op zo’n zeilboot is wel echt het volmaakte “dolce far niente”. Een beetje zwemmen, vissen, kanoën langs de mangroven, snorkelen bij de uitgestrekte riffen, zeesterren en schelpen zoeken en af en toe rondom een eilandje lopen. Het eten bestaat uit wat de ‘catch of the day’ maar te bieden heeft.
Onze eigen vangst bestond onder andere uit een hele grote barracuda en de Kuna doken kreeften voor ons op. Onze schipper wist van schelpdieren heerlijke ‘ceviche’ te maken en we weten nu dat kreeft nóg lekkerder smaakt als je het combineert met een uitzicht op een ondergaande zon achter een tropisch eiland.

Overdag waanden we ons in het paradijs maar de nachten vonden we minder prettig. ’s Nachts koelt het maar nauwelijks af en de cabine in de zeilboot leek wel een sauna. Door het luik en de deur tegen elkaar open te zetten was het nog een beetje uit te houden maar dat gaf hele volksstammen muggen wel de gelegenheid zich aan ons te goed te doen. Zij hadden dus ook een lekkere ‘catch of the day’ maar wij zien er nu allebei uit alsof we de rode hond hebben.

Meer foto’s op http://wereldreis2010.phanfare.com

Geen opmerkingen:

Een reactie posten